Duurzaam voedsel was in 2017 goed voor een waarde van circa € 585 miljoen, blijkt uit de Monitor duurzame voedselkeuzes 2018 van de Vlaamse overheid.

Dierenwelzijn

Vlaanderen kent in tegenstelling tot Nederland geen algemeen dierenwelzijnslabel. Het Nederlandse Beter Leven-keurmerk is via onder meer de formules Albert Heijn en Lidl inmiddels wel aanwezig op de Belgische markt. Het Nederlandse Weidemelk label – voor melk van koeien die jaarlijks minstens 120 dagen en minimaal zes uur per dag in de wei lopen – is vooralsnog weinig bekend in Vlaanderen. Hoewel het aantal duurzaamheidslabels in Vlaanderen toeneemt, zijn er nog onvoldoende cijfers voorhanden als indicatie van de duurzame omzet, concludeert het rapport.

Fairtrade en duurzaamheid

De maatschappelijke aandacht voor een correcte vergoeding voor de landbouw groeit en dat geldt ook voor het bewustzijn bij de consument. De overtuiging dat fairtrade ook voor Europese en Belgische boeren zou moeten gelden groeit van 43 procent in 2014 naar 62 procent in 2018.

Toch vormt de prijs nog steeds een belangrijke drempel voor de consument om meer duurzame producten te kopen. Op dit gebied is er een discrepantie tussen wat de consument denkt en wat de producent denkt.

Interessante marketingstrategie

Wat betreft duurzaamheid hechten consumenten het meeste belang aan milieu, landbouwers vinden de economische pijler het belangrijkst. Zo’n 91 procent van de consumenten staat open voor een label ‘lokaal duurzame landbouw’, terwijl 60 procent van de landbouwers duurzame landbouw als interessante marketingstrategie noemt. Dit komt naar voren uit een onderzoek van Ipsos onder tweehonderd Vlaamse land- en tuinbouwers en 1.141 Vlaamse consumenten over duurzame landbouw volgens drie duurzaamheidspijlers: milieu, sociale en economische duurzaamheid (people, planet, profit). Hieruit bleek dat zowel consumenten als landbouwers deze drie pijlers belangrijk vinden, maar ook dat de prioriteiten anders liggen.

‘Wie is de baas?’

De monitor heeft geen indicator voor het duurzaamheidsthema eerlijke prijzen voorhanden, maar meldt recente initiatieven zoals het merk ‘Wie is de baas?!’ dat zich profileert zich als het merk van de consument. De consument bepaalt voor producten zelf de productcriteria en ook de prijs. De website vermeldt momenteel alleen melk, verkrijgbaar bij Carrefour. In Frankrijk zijn zo’n twintig producten te koop waaronder zuivel, vlees, groenten en fruit.

Landbouwers werken ook zelf aan eerlijkere prijzen, vaak via coöperaties. Een voorbeeld is het merk Fairebel voor zuivelproducten, opgericht door een coöperatie van Belgische zuivelboeren.