Azië: Japanse kaasmarkt toont Nederlandse potentie
Annual Insight in ZuivelZicht analyseert maandelijks in ZuivelZicht de ontwikkelingen in de zuivelmarkt op basis van data. Het bedrijf gelooft dat het gebruik van data in toenemende mate van belang is om de juiste strategische beslissingen te kunnen nemen. Deze maand een antwoord op de vraag: waar zit de groei in Azië?
Tekst: Robert den Hertog
In 2018 exporteerde de Europese Unie 279.000 ton kaas (alle soorten) richting Azië. Grofweg 75 procent daarvan bestond uit mozzarella, Gouda, verwerkte kazen, cheddar en Edam.
De export van deze soorten is in 2019 gegroeid. Na elf maanden was de EU-export naar Azië van mozzarella, Gouda, verwerkte kazen, cheddar en Edam gezamenlijk al goed voor 208.000 ton. Daarmee ligt de export van deze kazen al op het niveau van 2018. Met een maandelijks exportvolume van 20.000 ton zal de export in 2019 vermoedelijk zo’n 10 procent hoger uitkomen.
De groei zit vooral in de export naar landen als Japan, China en Zuid-Korea. Deze groei wordt gerealiseerd bij mozzarella, cheddar en in mindere mate bij Edammer kaas.
Binnen de overige categorie is ook de geraspte kaas van significante omvang. In de periode 2015-2019 neemt de export naar Azië met 22 procent toe, net als de waarde van de export, die met 25 procent stijgt.
Japan belangrijkste markt in Azië
Japan is verreweg de belangrijkste markt voor de Europese Unie, met een aandeel van meer dan 30 procent van alle export in 2018. Bijna de helft van alle EU-export naar Japan bestaat uit Goudse kaas, wat weer voor een groot deel afkomstig is vanuit Nederland. De samenwerking met Japan wordt intensiever vanuit omringende landen zoals Duitsland en Denemarken, maar deze landen kunnen nog lang niet tippen aan de Nederlandse export naar Japan.
Mozzarella
Zuid-Korea is dé mozzarellamarkt van Azië. Het exportvolume vanuit de EU van mozzarella was het afgelopen jaar gelijk aan dat van 2018, namelijk 23.000 ton. Het land is hiermee verreweg de grootste importeur van mozzarella in Azië. Japan volgt op gepaste afstand met een importvolume van 10.000 ton in 2019, waarna China volgt met ruim dan 4.000 ton. Het importvolume van China groeit sterk vanaf 2015, wat voornamelijk wordt gedreven door mozzarella (van 600 ton naar meer dan 4.000 ton in 2019) en cheddar (van 150 ton naar 1.400 ton in 2019).
Hierboven werd al kort toegelicht dat Nederland een groot aandeel heeft in de export van Gouda naar Azië, en dan met name Japan. Maar wat is de potentie? Sinds 2019 is de Japanse markt een stuk aantrekkelijker geworden door de verlaging van importtarieven. In 2018 tekenden de Japanse premier Abe en EU-commissievoorzitter Juncker een handelsverdrag dat in potentie tot extra handel ter waarde van € 96 miljard kan leiden tussen Japan en de EU. Een voorbeeld van de voordelen is dat Goudse kaas en andere kaassoorten 30 procent goedkoper kunnen worden geëxporteerd naar Japan. In de eerste elf maanden van 2019 is export van Nederlandse Gouda naar Japan beperkt toegenomen met 2 procent.
Nederlandse kaasproducenten profiteren op verschillende wijze van de groei in de markt. Royal FrieslandCampina geeft aan dat de kaas die in pizza’s en pasta’s verwerkt wordt en het merk Frico een vlucht nemen. Cono Kaasmakers leverde in 2019 echter alleen nicheproducten, waardoor de absolute groei beperkt is.
Edam
Kijkend naar Azië en de ontwikkeling van het exportvolume van Nederland ten opzichte van de totale EU, lijkt er voornamelijk potentie te zitten in de export van Edammer en Goudse kaas. Vooral de ontwikkeling van de export van Edammer kaas vanuit Nederland ten opzichte van de export vanuit de EU laat zien dat Nederland een sterke groei doormaakt. Hoewel de kaassoort binnen de EU onder druk staat, groeit het exportvolume richting Azië in de periode 2015-2019 sterk, met bijna 50 procent. Daarnaast ligt het prijsniveau van de export € 1 hoger dan het gemiddelde van de EU.
Coronavirus
En China dan? Niemand weet precies wat de impact gaat zijn van het coronavirus op de handel met China. De Rabobank publiceerde een analyse waarin een flinke importdaling wordt voorspeld. Vóór de uitbraak van het virus voorspelden analisten een matige groei. Hun analyse richt zich echter voornamelijk op volle en magere melkpoeder, gezien het feit dat deze categorieën een stuk groter zijn in omvang, dan de kaascategorie.
De kaasexport vanuit Nederland naar China is door de jaren heen überhaupt vrij volatiel. Waar in 2017 totaal nog meer dan 2.000 ton werd geëxporteerd tot en met november (meer dan 50 procent Gouda), werd in 2018 en 2019 nog maar net boven de 1.000 ton kaas naar China geëxporteerd. De absolute daling van het volume is grotendeels het gevolg van het dalen van de Gouda-export. Gemiddelde exportprijzen liggen in de laatste jaren dan wel weer significant hoger, op gemiddeld € 5,30 per kilo, ten opzichte van € 4,50 in 2017.
Samenvattend kan worden geconcludeerd dat de Aziatische markt een significante mogelijkheden voor Nederland biedt. Ten eerste zijn de markten, waarvan Japan voor Nederland de belangrijkste is, aantrekkelijk vanwege het volume, het vervallen van handelsbelemmeringen en de toenemende verwerking van zuivel in andere producten, zoals pizza’s. Belangrijke kaascategorieën voor Nederland zoals Gouda en Edam laten een sterke groei zien in opkomende markten, zoals Singapore.
Robert den Hertog is Industry Lead Zuivel bij Annual Insight.
Inzicht in productie en handelsstromen
De AnnualInsight Market Monitor biedt maandelijks inzicht in de landelijke productievolumes en internationale handelsstromen van belangrijke voedingsmiddelen, in een interactieve BI-omgeving. Daarmee krijgt de gebruiker de mogelijkheid de omvang van een markt te bepalen en zijn aandeel hierin. Ook groeimarkten en trends kunnen worden gesignaleerd, inclusief het aandeel van de gebruiker in de exportstroom naar bepaalde landen.
Dit artikel is verschenen in ZuivelZicht 3 2020. Nog geen abonnee? Klik HIER en profiteer het eerste jaar van maar liefst 25% korting.