Mondiale melkpoedermarkt: een overzicht en vooruitkijken

Vorige maand concludeerden we dat de relatie tussen olie en (export)zuivel in het verleden vanuit de aanbodkant grotendeels is gestoeld op toeval. Daarnaast zijn de ‘commodity’s’ sinds 2015 minder sterk gecorreleerd, mede door de afnemende invloed van olie op de samenleving, die steeds meer gericht is op verduurzaming en elektrisch rijden. Wat zien we in 2020, wanneer de olieprijzen sterk dalen? En vanuit welk vertrekpunt kijken we, gezien de markt eind 2019? In onderstaande analyse gaan we in op deze vragen.

Wie regeren op de melkpoedermarkt?

Uit de analyse van de wereldwijde melkpoedermarkt blijkt dat een beperkt aantal landen een zeer groot aandeel in de melkpoederhandel heeft. We analyseren de importvolumes en prijzen om hier de vinger op te leggen.

• Azië
China is de driver wat betreft van de absolute omvang én groei van de import van melkpoeders van Azië. Recent maakte het Agrarische ministerie bekend dat we de komende jaren (tot 2030) nog zeer sterke zuivelconsumptie-, productie- en importgroei kunnen verwachten. Hiermee zal ook de melkpoedervraag onverminderd hoog blijven. Onderzoeksbureau Nielsen gaf onlangs aan dat ook de babymelkpoedermarkt zeer interessant blijft.

• Europa
Nederland speelt een grote rol als het gaat om melkpoeder handel en is met 351.000 ton import verreweg de grootste importeur in Europa. Gekeken naar export moet Nederland, Duitsland, Frankrijk en België voor zich laten wat betreft volume. De verwachting is dat de volumes van Nederland zullen toenemen in de toekomst, gezien de groei van de Nederlandse melkpoederhandelsbedrijven. China is voor Nederland een beperkte markt qua omvang (12.000 ton, ~1 procent), Nieuw-Zeeland heeft een aandeel van 83 procent in China, wat gelijk staat aan de export van 763.000 ton aan melkpoeders.

• Amerika
Mexico importeert een groot volume aan melkpoeders, waarvan het meeste uit de Verenigde Staten komt. De Mexicaanse verwerkingsindustrie is niet in staat om tegen de juiste kwaliteit en prijs melk te ‘verpoederen’, waardoor het de voorkeur geeft aan import. Hierdoor zal de melkpoederimport met de ontwikkeling van de consumptie en industrie meebewegen.

• Afrika
Net als Amerika een daling in het laatste jaar als we kijken naar het importvolume. Er zijn drie grote markten, die 72 procent van het volume importeren, en importprijzen zijn vergelijkbaar. In het laatste jaar is Nieuw-Zeeland het hardst geraakt door het lagere volume, terwijl Nederland en Argentinië het de export naar Afrika zelfs laten toenemen.

• Oceanië
Qua import de kleinste markt, waar de meeste handel zelfs binnen Oceanië plaatsvindt. Nieuw-Zeeland is wel de nummer 1 als het gaat om melkpoeder export, met een 37 procent aandeel in het wereldvolume.

Wat gebeurt er dit jaar?

Het importvolume in maart 2020 (exclusief export vanuit Nieuw-Zeeland en naar Europese landen), is met 15.000 ton afgenomen ten opzichte van maart 2019. Prijzen zijn met gemiddeld 52 cent gestegen ten opzichte van een jaar eerder. De grootste dalingen vinden plaats in Amerika (Mexico) en Azië (Indonesië). Deze landen importeren respectievelijk 10,7 en 4,4 duizend ton minder dan een jaar eerder, wat gelijk staat aan dalingen van 15-30 procent. De afname vindt volledig plaats binnen mager poeder, terwijl vol poeder zelfs een stijging laat zien.

China, het land met hoogste importvolume wereldwijd, laat een daling zien van bijna 1.000 ton, exclusief de export van Nieuw-Zeeland naar China. In februari was, inclusief Nieuw-Zeeland, nog een stijging te zien van 6.000 ton. Als we februari ook zonder Nieuw-Zeeland analyseren, zien we ook in februari een afname in China. Op basis van berichten uit China kunnen we er vanuit gaan dat de import onverminderd hoog blijft.

Melkprijsontwikkeling

Is er sprake van een crisis in de wereldwijde zuivelmarkt? Uiteraard moeten we in dit antwoord rekening houden met de verschillende regio’s in de wereld. Op basis van de conferenties van het IFCN Dairy Research Network, met experts uit meer dan zeventig landen, zien we twee epicentra waar grote melkprijsdalingen plaatsvinden: de Verenigde Staten en India (respectievelijk 29 procent en 19 procent daling ten opzichte van februari).

Recent werden de Amerikaanse melkprijzen echter weer positief bijgesteld door het Amerikaanse ministerie van Landbouw. Zowel voor de korte als de langere (2021) termijn wordt een melkprijs van boven de € 30 / 100 liter geprognotiseerd. Naast de melkprijzen worden ook de prijzen voor kaas, boter en magere melkpoeder naar boven bijgesteld.

Robert den Hertog is Industry Lead ­Zuivel bij Annual Insight.

Dit artikel is verschenen in ZuivelZicht 7 2020. Nog geen abonnee? Klik HIER en profiteer het eerste jaar van maar liefst 25% korting.